Stena Carrier 1970

Pod koniec lat 60-tych żegluga morska wkraczała w nową fazę w kwestii załadunków kontenerów (dłuższe trasy) oraz przyczep (krótsze dystanse). Zaczynają pojawiać się kontenerowce i promy ładunkowe do ładunków ruchomych.  Już w 1969 Stena składa zamówienie na prom przeznaczony głównie do transportowania ciężarówek i przyczep na coraz bardziej obleganej trasie Göteborg-Kilonia. Dzięki unikalnym kompetencjom Steny w zakresie biznesu i czarterowania, promowi przybędzie wiele sióstr i powstanie coś, co dzisiaj określamy mianem Stena RoRo. Co ciekawe, kursów do Kilonii nigdy nie otwarto.

Historia

W kwietniu 1969 roku armator Stockholms Rederi AB Svea miał wypuścić do kursowania na linii między Göteborgiem a Hull nowo wybudowany prom ładunkowy Servus.  Miejsce postoju Servusa miało mieścić się w północno-zachodniej części portu Skandiahamnen, tuż obok obecnego terminala, z którego odpływają statki  Stena Line kursujące do Niemiec oraz miejsce cumowania Stena Germanica. Projekt armatora Svea z pewnością zrobił ogromne wrażenie na Stenie A. Olssonie. Już na początku 1969 roku koncern Stena zamówił swój pierwszy prom ładunkowy w Kristiansands Mekaniske Verksted A/S (KMV) w Kristiansand w Norwegii.

Według pierwotnego planu prom ładunkowy miał odciążyć Stena Germanica na linii: Göteborg – Kolonia.  Zdarzały się sytuacje zbyt dużej ilości ciężarówek w stosunku do ilości miejsc w kabinach, jednocześnie pojawiało się coraz więcej przyczep. Według dostępnych źródeł konstrukcja była norweska i powstała w wyniku współpracy między stocznią a Steną.  Był to bardzo wydajny prom o nośności 2 500 kg oraz atrakcyjnym i modnym jak na tamte czasy designie. Część maszynowa statku składająca się z czterech silników głównych była całkowicie norweską konstrukcją zawierającą silniki Normo z Bergen, sygnowane przez Sigurda Mikkelsena, dyrektora ds. technicznych w Bergens Mekaniske Verksted.

Pierwszy prom ładunkowy Stena nigdy nie kursował na linii Göteborg – Kilonia.  Po zatonięciu kanadyjskiego promu Patrick Morris 20 kwietnia 1970 roku, armator Canadian National (CN) był zmuszony jak najszybciej znaleźć statek zastępczy. Dział Stena zajmujący się czarterowaniem pod kierownictwem Svena Lindholma był w dobrych stosunkach z CN po tym, jak dobili targu przy pierwszym promie Stena Danica. Już kilka tygodni po zatonięciu CN i Stena rozpoczęły negocjacje, które dość szybko zaowocowały ustaleniem warunków czarterowania nowo wybudowanego promu przez 30 miesięcy. Pierwszego października 1970 roku dostarczono prom Stena Carrier, który natychmiast przepłynął do Kanady.

Serie promów ładunkowych Stena miały swoje nazwy marketingowe, pierwszą z nich nazwano (Stena) Seacarrier.  Sukces związany z pierwszym promem skłonił firmę do zamówienia kolejnych, w wyniku czego wybudowano łącznie cztery promy w trzech różnych stoczniach w Norwegii w latach 1970 – 1972.  Ponieważ stocznie w Norwegii, które wcześniej budowały głównie kutry rybackie, miały małe obłożenie, powstała cała seria promów. Stena Carrier 1970 w Kristiansand (KMV; numer 215), Dalriada 1971 w Haugesund (Brødrene Lothe A/S, Flytedokken; numer 31) oraz Stubbenkammer 1971 w Brevik (Trosvik Verksted A/S; numer 94). Wszystkie promy z tej serii wyczarterowano państwowym liniom kolejowym w Wielkiej Brytanii (Dalriada), Kanadzie (Stena Carrier) oraz NRD (Stubbenkammer). Czwarty prom wybudowano  Brevik, ale sprzedano do British Rail i dostarczono pod nazwą Anderida w kwietniu 1972.

Koncepcję Seacarrier wykorzystywano później przy budowie różnych dłuższych statków dla armatorów fińskich i libijskich aż do połowy lat 70-tych.

Stena zamawiała coraz bardziej zaawansowane promy ładunkowe, które zaczęto określać mianem promów Ro-Ro (roro to skrót od roll on roll off). Budowanie wszechstronnych statków, w których na życzenie klienta można było szybko dokonać modyfikację, nie było już takim problemem. Już w roku 1973, pod kierownictwem dyrektora ds. technicznych Svena Råwalla oraz dyrektora ds. czarterowania Svena Lindholma, stworzono podwaliny tworu znanego dzisiaj jako Stena RoRo. W latach 70-tych wybudowano 26 promów Ro-Ro w sześciu różnych seriach w stoczniach w Norwegii, Holandii, Niemczech, Austrii i Korei Południowej.

Pierwszy prom ładunkowy Stena czekało długie i pełne przygód życie. Latem 1974 roku, po zakończeniu czarteru w Kanadzie, Stena Carrier została sprzedana brytyjskiej spółce finansowej, do kursowania pod nazwą Ulidia dla Sealink, armatora państwowych, brytyjskich linii kolejowych, między Szkocją a Irlandią Północną. W 1981 prom sprzedano do Grecji, a parę lat później do Egiptu. Już roku 1987 prom powrócił na północne wody, kiedy to w Norwegii przebudowano go na prom samochodowo-pasażerski kursujący pod nazwą Fjordveien na norweskich liniach wewnątrzkrajowych. W roku 1996, po krótkim okresie kursowania między wyspami Alandzkimi a Finlandią, pod jakże pomysłową nazwą Fjärdvägen, prom powrócił do Norwegii na trasę Moss-Horten i zmienił nazwę na Holger Stjern.  Po wprowadzeniu na linii nowych promów, prom zaczął kursować we Włoszech w Cieśninie Mesyńskiej. Po paru latach prom przeniesiono do Turcji, a na koniec do kursowania po Morzu Czarnym. Koniec przyszedł późno, bo w 2011 roku, po 41 latach, kiedy to zezłomowano go w Aliadze w Turcji.

Informacje o promie

Dostarczony w październiku 1970 roku przez Kristiansands Mekaniske Verksted A/S, Kristiansand, Norwegia.

Długość: 106,5 m

Szerokość: 16,0 m

Pojemność brutto: 1 599 kg

Maksymalna liczba pasażerów: 12

Pojemność: 45 dwunastometrowych przyczep i 50 samochodów osobowych.

Prędkość: 17 węzłów